Nhóm Thân Hữu ĐàLạt - Trần Minh Thảo
Tìm nhân vật hay đường lối Minh Trị? – Trần Minh Thảo
(http://www.bbc.co.uk/vietnamese/ forum/story/2008/07/080717_duongloiminhtri.shtml)
Nhà văn Võ thị Hảo nói “Việt Nam
cần một Minh Trị” để đất nước thoát khỏi tình trạng khủng hoảng toàn
diện như đang thấy.
Ý kiến đó được nhiều người tán
thành, một số hoài nghi, một số mỉa mai. Tuy vậy, đại thể, suy nghĩ của
nhà văn Võ thị Hảo không có gì sai.
Tôi xin thêm mấy ý nhằm mở rộng ý
kiến của nhà văn. ‘Việt Nam cần một Minh Trị’
nên xét trên hai khía cạnh Con người Minh Trị và Đường lối Minh Trị.
Tôi hoàn toàn đồng ý với các bạn
cho là Việt nam ngày nay không có Minh Trị, nếu có thì cũng bị ‘trị’ (bị
đì) cho tới số.
Minh Trị Duy Tân
Quả thật thế, nếu xem xét cách thức
dùng người của chế độ: phục tùng tuyệt đối, dưới không được giỏi hơn
trên thì Minh Trị ở đâu ra. Tình hình đất nước nhìn chung ngày càng tồi
tệ, chứng tỏ lớp kế thừa luôn thua kém người đi trước.
Tổng quát là cán bộ đảng viên của
chế độ phải tự làm tổn thương nhân cách hoặc phải biến thành đa nhân
cách, biết đóng trò mới có thể tồn tại và ‘thăng quan tiến chức’.
Không thể có Minh Trị trong chế độ
tuyển dụng, tiến cử, bổ nhiệm như hiện nay.
Không thể có Minh Trị nhưng có thể
có đường lối Minh Trị được không? Minh Trị là ai? Đường lối của vị vua
ấy thế nào?
Trả lời mấy câu hỏi đó cần có một
nghiên cứu. Trước đây và hiện nay đã có nhiều nghiên cứu về con người và
sự nghiệp của vị Thiên Hoàng này.
Các nghiên cứu đều thống nhất gắn
Minh Trị với Duy Tân thành một thành ngữ: Minh Trị Duy Tân hay Duy Tân
Minh Trị (1868-1912).
Duy Tân (đổi mới) cái gì, thế nào?
Có thể tóm tắt: Duy Tân của Minh Trị là thoát Á
tuyệt đối, Âu hóa tuyệt đối.
Thoát Á có cả một cuốn sách, tóm
tắt theo cách hiểu của tôi là đoạn tuyệt cái thứ chính trị bè phái, lãnh
chúa, cát cứ, đoạn tuyệt với thứ văn hóa Á châu vừa tự tôn hão
vừa tự ti thật, đoạn tuyệt truyền thống nô dịch người xưa.
Thoát Á cũng có nghĩa là bác
bỏ đầu óc cho rằng cái gì của thánh nhân cũng tuyệt hảo, cứ vậy mà
học tập làm theo, đoạn tuyệt với chính sách bế môn tỏa cảng (sợ mất đặc
quyền đặc lợi cha truyền con nối), đoạn tuyệt với nền kinh tế tiểu nông
lạc hậu…
Ba chính sách
Âu hóa tuyệt đối cũng có nhiều sách
vở nói tới nhưng tựu trung nhằm đến ba việc:
1. Nền kinh tế thị trường tự do,
2. Nền chính trị dân chủ đa đảng
(có sau Thế Chiến II nhưng gốc rễ đã đâm chồi
ngay trong Duy Tân thời Minh Trị Thiên Hoàng),
3. Xã hội dân sự hay xã hội công
dân (cũng chỉ có từ sau Thế Chiến II nhưng gốc
rễ đã bén ngay từ thời Minh Trị Thiên Hoàng).
Cái mà Việt Nam thiếu không phải là
Minh Trị mà là ý chí chính trị và quyết tâm chính trị đúng đắn.
Điều tiên quyết là phải thoát khỏi sự kềm tỏa của chế độ tân phong kiến
Phương Bắc.
Những gì là ‘ánh sáng Mác Lê
nin’,’tư tưởng Hồ chí Minh’,’định hướng XHCN’ có thể tóm lại là ‘núp
bóng Trung Hoa’.
Theo tôi, thoát Á của Việt Nam
chính là thoát khỏi sự kềm chế của người ‘anh em đồng chí vĩ đại phương
Bắc’ tự mình làm chủ, tự quyết định vận mệnh của đất nước. Khi đó Việt
Nam sẽ có đủ cả hai: Con người Minh Trị và Đường lối Minh Trị.
Trần minh Thảo
LÝ LUẬN
VĂN HỌC
BÌNH LUẬN
PHỎNG VẤN
VỤ ÁN LIÊN QUAN
NHÓM ĐÀLẠT
TIỂU SỬ |